Thank God! Mijn nieuwe boek is eindelijk echt af en binnenkort mag ik de titel bekendmaken! Versie 4 is net ingeleverd bij de uitgever en het lijkt erop dat we nu eindelijk zijn uitgepuzzeld en alle plotlijntjes op de goede plek zitten. Aangezien dit mijn eerste thriller is, was dat puzzelen nog wel de grootste uitdaging. Een thriller zit immers anders in elkaar dan een roman en stelt ook andere wetten.
Schrijf jij ook een thriller of een spannend verhaal? Met deze 5 tips zorg je dat jouw thriller als een puzzel in elkaar valt.
1. Zorg voor een strak plot mét wendingen
Meer dan in ieder ander genre is een thriller een plotgedreven boek. Dat houdt in dat de verhaallijn de belangrijkste plek in het boek inneemt: je wilt als lezer weten hoe het verder gaat. Die verhaallijn is dus hartstikke belangrijk. Je zorgt dat die strak is, dat er geen losse eindjes bungelen en dat hij niet zomaar van A naar Z loopt: het moet immers spannend blijven.
Om het spannend te houden kan een thrillerplot niet zonder wendingen: net als je denkt dat de één het gedaan heeft, wordt de ander verdacht. Dat doe je door het plaatsen van wat ze in het Engels ‘red herrings’ noemen. Dat zijn hints die je op een nieuw spoor zetten. Red herrings gebruik je om de verbeelding van je lezer in gang te zetten, zodat hij mee gaat speuren naar de oplossing. In een thriller heb je red herrings hard nodig, immers: hoe meer mensen op het verdachtenbankje van de lezer komen te zitten, hoe beter.
Let wel: geloofwaardigheid is een dunne scheidslijn die je niet mag overschrijden. Kan het in de verhaalcontext en gaat de lezer er in mee, dan ‘mag’ het. Denkt de lezer bij een wending ‘ja, doei, het zal wel’, dan gaat de magie verloren en kun je beter voor een iets minder heftige wending kiezen. Hoe je dat weet? Probeer het en laat je testlezers aangeven wat ze wel en niet geloofwaardig vinden.
2. Zorg voor ‘killer’ personages
Net als in alle andere genres zijn personages erg belangrijk. Zij maken immers de connectie met de lezer en moeten de moeite waard zijn om te volgen. De truc van goede, sterke personages is dat ze geloofwaardig zijn, goede én slechte kanten bezitten, een sterke drijfveer hebben en net iets groter zijn dan de mensen die je in het echte leven tegenkomt.
Een hoofdpersoon (protagonist) moet tegen iets of iemand strijden. Dat iets of iemand is je antagonist en die is minstens even belangrijk. Wat is Batman zonder Joker of Sneeuwwitje zonder boze heks?
Voor beide personages is dynamiek belangrijk: zit je protagonist je antagonist op de hielen, dan gaat het met die eerste goed. Lukt het de antagonist om terug te slaan, krijgt je hoofdpersoon het moeilijk. Zorg – voor de geloofwaardigheid en de dynamiek van het verhaal – voor een moment waarop beide personages het erg moeilijk hebben (niet tegelijk) en de zaak het liefst willen opgeven. De weg naar de overwinning mag niet te makkelijk zijn. Vanuit die ‘rock bottom’-situatie kun je je verhaal weer opbouwen en naar een climax toewerken.
3. Kies voor een belangrijk misdrijf
Een essentieel onderdeel van een thriller is een misdrijf. Iets verschrikkelijks dat de rest van het verhaal richting geeft. Het is voor de schrijver belangrijk om vooraf al te weten wat dat misdrijf is. Vaak is het handig om deze pagina’s eerst te schrijven, zodat je weet hoe je daar vervolgens op een natuurlijke manier (het planten van je red herrings) naartoe kunt werken. Begin dus (in je brainstorm) met het misdrijf. Wat is er gebeurd? Waarom is het gebeurd? Waarom is het voor je protagonist belangrijk om het misdrijf op te lossen?
Maak een tijdlijn en zorg ervoor dat je de motivatie van al je karakters goed in beeld hebt (dat kan een motivatie zijn om het misdrijf op te lossen of te voorkomen, maar ook juist om het uit te voeren of te verdoezelen).
4. Verlies geen tijd: begin met een conflict
Een verhaal wordt spannend als er een conflict ontstaat. Een thriller moet spannend zijn, liefst vanaf de eerste pagina. Wacht dus niet te lang tot je bij een conflict belandt, want daar begint je verhaal. Belangrijk voor de opbouw van je verhaal is dat het conflict moet groeien. In het begin is je hoofdpersoon nog redelijk veilig, maar zijn of haar positie moet naarmate het boek vordert, steeds sterker worden bedreigd. Probeer het conflict stap voor stap op te blazen tot je bij de climax komt en er slechts een uitkomst mogelijk is.
5. Ga aan de slag!
Wil je een thriller schrijven, laat het dan niet bij dromen en zet die eerste stap. Vraag jezelf de volgende zaken af: wie is je hoofdpersoon? Met welk probleem of misdrijf krijgt je hoofdpersoon te maken? Waarom moet die hoofdpersoon dat oplossen? Waarom vond het misdrijf plaats? Wat is het dieptepunt van je hoofdpersonage? Wat komt hij of zij allemaal tegen op de reis naar de ontknoping? Waarin zit je laatste wending dat alles op zijn kop zet? En hoe gaat je hoofdpersonage hiermee om? Heb je al deze vragen beantwoord, dan kun je starten met je plot.
Bonustip: lees veel goede thrillers en leer van de meesters :-).
Veel plezier!
