In het dagelijks leven, kun je niets overslaan: je kunt tijd niet vertragen of versnellen, je kunt jezelf niet van de ene naar de andere locatie ‘beamen’, zonder dat je de afstand aflegt die daarbij hoort. In een boek kan dat wel. Sterker nog: daar moet het, want anders wordt je verhaal enorm traag en daarmee oninteressant.

Een aaneenschakeling van highlights

Een verhaal is daarmee geen letterlijke vertaling van de werkelijkheid, maar eerder een aaneenschakeling van highlights die voor het verhaal relevant zijn. De ‘gaten’ in tijd of plaats vult een lezer met zijn eigen fantasie heel gemakkelijk in en bespaart jou als schrijver ellenlange ‘van A naar B’-scenes die niets toevoegen aan je verhaal.

Hoe zorg je ervoor dat je de juiste scenes nadruk geeft en de juiste scènes skipt?

Bedenk bij iedere scene: wat voegt deze scene toe aan mijn verhaal. Verandert (de uitkomst van) het verhaal als ik deze scene weglaat of kan ik hem missen?

  • Bij dat eerste: bouw de scene uit voor hem te vertragen. Dat doe je bijvoorbeeld door meer gedachten van je personage toe te voegen aan een simpele handeling of door een dialoog te gebruiken.
  • Bij dat laatste: versnel de scene of sla hem over.
    Dat doe je door een (logische) sprong in de tijd of in locatie te maken. Logisch houdt in dat je in elk geval zorgt voor chronologie (de nieuwe scene vindt altijd later plaats dan de vorige, als er een tijdssprong in zit, behalve bij een flashback) of dat je alvast een vooruit- of terug verwijzing geeft bij locatie.
    Bijvoorbeeld: je personage spreekt af om vanmiddag een kop koffie te drinken met een ander personage. Vervolgens hoef je de route (en uren) naar dat koffietentje toe niet te beschrijven als deze niets toevoegen in je verhaal, want je lezer weet al dat ze dat hebben afgesproken. Achteraf kan ook. Spring je zonder het telefoongesprek naar het koffietentje, kun je je personage bijvoorbeeld laten zeggen: ‘Wat fijn dat je vanochtend belde om af te spreken, ik heb je gemist.’ Dan weet de lezer waar deze date vandaan komt, zonder dat je daar een scene aan wijdt.